από Λυχνίες
1. Γενική περιγραφή
Οι λυχνίες είναι διατάξεις όπου χρησιμοποιήθηκαν στα πρώτα ραδιόφωνα και τηλεοράσεις που κατασκευάστηκαν για να ακολουθήσει η επανάσταση των τρανζίστορ. Το μεγάλο μέγεθος των λυχνιών, οι απαιτήσεις σε τάση και ρεύμα, ο μικρός χρόνος ζωής τους, μας οδήγησε στην ανακάλυψη των τρανζίστορ για να φτάσουμε σήμερα σε μια τεχνολογική επανάσταση των μικροτσίπ και των υπολογιστών που πριν 50 χρόνια φάνταζε όνειρο επιστημονικής φαντασίας.
Ένας λόγος που είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε λίγα πράγματα για τις λυχνίες, είναι το γεγονός όπου υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι λυχνίες είναι ποιο απαραίτητες από τα τρανζίστορ. Αρκεί να αναφέρουμε πως οι πομποί μεγάλης ισχύος ραδιόφωνων και τηλεοράσεων χρησιμοποιούν ειδικές λυχνίες μεγάλης ισχύος, αφού κανένα τρανζίστορ δεν μπορεί να μας δώσει ισχύ 1KW για παράδειγμα!
Οι λυχνίες διαχωρίζονται στις λυχνίες εκπομπής και τις λυχνίες λήψης.
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]
2. Κατασκευαστική δομή των λυχνιών
Οι λυχνίες στην ποιο απλή μορφή τους αποτελούνται από την κάθοδο η οποία χρησιμοποιείται για εκπομπή ηλεκτρονίων, την άνοδο η οποία χρησιμοποιείται για την συγκέντρωση των ηλεκτρονίων που εκπέμπονται από την κάθοδο και από ένα ή περισσότερα πλέγματα τα οποία ρυθμίζουν την ροή των ηλεκτρονίων της καθόδου. Η κάθοδος θερμαίνεται από το νήμα θέρμανσης και αποτελεί βοηθητικό ηλεκτρόδιο της καθόδου. Ανάλογα με τον τρόπο θέρμανσης της καθόδου οι λυχνίες διαχωρίζονται σε λυχνίες άμεσης θέρμανσης όπου το ρεύμα θέρμανσης περνάει μέσα από την κάθοδο και την θερμαίνει και τις λυχνίες έμμεσης θέρμανσης όπου το ρεύμα περνάει από το νήμα και θερμαίνει την κάθοδο.
Η κάθοδος εκπέμπει μεγάλο αριθμό ηλεκτρονίων όσο μεγαλύτερη είναι η θερμοκρασία της. Η τάση θέρμανσης των νημάτων της λυχνίας ορίζεται από τον κατασκευαστή και έχει σταθερές τιμές. Το νήμα συνήθως αποτελείται από ένα λεπτό σύρμα βολφραμίου, όπως αυτό που χρησιμοποιείται στους λαμπτήρες.
Στις καθόδους άμεσης θέρμανσης χρησιμοποιείται επίσης το βολφράμιο και επιτυγχάνουν γρηγορότερη θέρμανση. Οι λυχνίες αυτές χρησιμοποιούνταν σε φορητές συσκευές, όπου οι απαιτήσεις σε ρεύμα και τάση δεν ήταν μεγάλες.
Οι άνοδοι των λυχνιών είναι μεταλλικοί και το υλικό τους είναι διαφορετικό στις λυχνίες λήψης και τις λυχνίες εκπομπής. Το πλέγμα της λυχνίας όπως αναφέραμε και πριν έχει ρυθμιστικό ρόλο στην ροή του ανοδικού ρεύματος και περιβάλει την κάθοδο. Επίσης κατασκευαστικά πολλές λυχνίες έχουν στο γυάλινο περίβλημά τους επίχρισμα από άνθρακα. Αυτό γίνεται για να μειώνεται η δευτερογενή εκπομπή ηλεκτρονίων από το γυαλί και να αποφεύγεται η φόρτιση του γυαλιού.
Στο γυάλινο περίβλημα της λυχνίας έχει αφαιρεθεί ο αέρας για να αποφεύγεται η σύγκρουση των ηλεκτρονίων με τα μόρια του αέρα. Στην βάση της λυχνίας τοποθετούνται οι ακροδέκτες που συνδέονται εσωτερικά με τα ηλεκτρόδια της λυχνίας. Για εύκολη τοποθέτηση των λυχνιών σε ένα κύκλωμα, κατασκευάζονται βάσεις λυχνιών οι οποίες ακολουθούν ένα συγκεκριμένο τύπο και αριθμό ακροδεκτών και τις βρίσκουμε με τις ακόλουθες ονομασίες, βάση μάγκναλ 11 ποδιών, βάση νοβάλ 9 ποδιών, κτλ.
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]
3. Κατηγορίες λυχνιών
Ανάλογα με τον αριθμό των πλεγμάτων τις λυχνίες τις κατατάσσουμε στις παρακάτω κατηγορίες:
α) Δίοδος λυχνία.
Η δίοδος λυχνία αποτελείται από δύο ηλεκτρόδια την άνοδο και την κάθοδο. Χρησιμοποιείται σαν φωράτρια για ασθενή ρεύματα υψηλής συχνότητας.
β) Τρίοδος λυχνία.
Η τρίοδος λυχνία έχει τρία ηλεκτρόδια, την άνοδο, την κάθοδο και το πλέγμα. Χρησιμοποιείται για την ενίσχυση τάσης - ρεύματος σε ένα μεγάλο φάσμα συχνοτήτων.
γ) Τέτροδος λυχνία.
Η τέτροδος λυχνία αποτελείται από τέσσερα ηλεκτρόδια, την άνοδο, την κάθοδο και δύο πλέγματα. Το ένα πλέγμα ονομάζεται οδηγό πλέγμα και το άλλο προστατευτικό πλέγμα. Χρησιμοποιούνται και αυτές ως ενισχύτριες τάσης - ρεύματος.
δ) Πέντοδος λυχνία.
Η πέντοδος λυχνία αποτελείται από πέντε ηλεκτρόδια, την άνοδο, την κάθοδο, το οδηγό πλέγμα, το προστατευτικό πλέγμα και το ανασταλτικό πλέγμα. Χρησιμοποιούνται και αυτές σε βαθμίδες ενίσχυσης.
ε) Εξαοδικές λυχνίες.
Οι λυχνίες αυτές έχουν έξι ηλεκτρόδια. Χρησιμοποιούνται σε κυκλώματα μίξης σε ραδιοφωνικούς δέκτες.
ζ) Επταοδικές λυχνίες.
Έχουν επτά ηλεκτρόδια και χρησιμοποιούνται για να αντικαταστήσουν δύο αερόκενες λυχνίες. Χρησιμοποιούνται σε κυκλώματα μίξης σε ραδιοφωνικούς δέκτες.
η) Λυχνίες ενδεικτικές.
Χρησιμοποιούνται για την ένδειξη συντονισμού των δεκτών, όπως στα πρώτα ραδιόφωνα που κατασκευάστηκαν.
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]
1. Γενική περιγραφή
Οι λυχνίες είναι διατάξεις όπου χρησιμοποιήθηκαν στα πρώτα ραδιόφωνα και τηλεοράσεις που κατασκευάστηκαν για να ακολουθήσει η επανάσταση των τρανζίστορ. Το μεγάλο μέγεθος των λυχνιών, οι απαιτήσεις σε τάση και ρεύμα, ο μικρός χρόνος ζωής τους, μας οδήγησε στην ανακάλυψη των τρανζίστορ για να φτάσουμε σήμερα σε μια τεχνολογική επανάσταση των μικροτσίπ και των υπολογιστών που πριν 50 χρόνια φάνταζε όνειρο επιστημονικής φαντασίας.
Ένας λόγος που είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε λίγα πράγματα για τις λυχνίες, είναι το γεγονός όπου υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι λυχνίες είναι ποιο απαραίτητες από τα τρανζίστορ. Αρκεί να αναφέρουμε πως οι πομποί μεγάλης ισχύος ραδιόφωνων και τηλεοράσεων χρησιμοποιούν ειδικές λυχνίες μεγάλης ισχύος, αφού κανένα τρανζίστορ δεν μπορεί να μας δώσει ισχύ 1KW για παράδειγμα!
Οι λυχνίες διαχωρίζονται στις λυχνίες εκπομπής και τις λυχνίες λήψης.
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]
2. Κατασκευαστική δομή των λυχνιών
Οι λυχνίες στην ποιο απλή μορφή τους αποτελούνται από την κάθοδο η οποία χρησιμοποιείται για εκπομπή ηλεκτρονίων, την άνοδο η οποία χρησιμοποιείται για την συγκέντρωση των ηλεκτρονίων που εκπέμπονται από την κάθοδο και από ένα ή περισσότερα πλέγματα τα οποία ρυθμίζουν την ροή των ηλεκτρονίων της καθόδου. Η κάθοδος θερμαίνεται από το νήμα θέρμανσης και αποτελεί βοηθητικό ηλεκτρόδιο της καθόδου. Ανάλογα με τον τρόπο θέρμανσης της καθόδου οι λυχνίες διαχωρίζονται σε λυχνίες άμεσης θέρμανσης όπου το ρεύμα θέρμανσης περνάει μέσα από την κάθοδο και την θερμαίνει και τις λυχνίες έμμεσης θέρμανσης όπου το ρεύμα περνάει από το νήμα και θερμαίνει την κάθοδο.
Η κάθοδος εκπέμπει μεγάλο αριθμό ηλεκτρονίων όσο μεγαλύτερη είναι η θερμοκρασία της. Η τάση θέρμανσης των νημάτων της λυχνίας ορίζεται από τον κατασκευαστή και έχει σταθερές τιμές. Το νήμα συνήθως αποτελείται από ένα λεπτό σύρμα βολφραμίου, όπως αυτό που χρησιμοποιείται στους λαμπτήρες.
Στις καθόδους άμεσης θέρμανσης χρησιμοποιείται επίσης το βολφράμιο και επιτυγχάνουν γρηγορότερη θέρμανση. Οι λυχνίες αυτές χρησιμοποιούνταν σε φορητές συσκευές, όπου οι απαιτήσεις σε ρεύμα και τάση δεν ήταν μεγάλες.
Οι άνοδοι των λυχνιών είναι μεταλλικοί και το υλικό τους είναι διαφορετικό στις λυχνίες λήψης και τις λυχνίες εκπομπής. Το πλέγμα της λυχνίας όπως αναφέραμε και πριν έχει ρυθμιστικό ρόλο στην ροή του ανοδικού ρεύματος και περιβάλει την κάθοδο. Επίσης κατασκευαστικά πολλές λυχνίες έχουν στο γυάλινο περίβλημά τους επίχρισμα από άνθρακα. Αυτό γίνεται για να μειώνεται η δευτερογενή εκπομπή ηλεκτρονίων από το γυαλί και να αποφεύγεται η φόρτιση του γυαλιού.
Στο γυάλινο περίβλημα της λυχνίας έχει αφαιρεθεί ο αέρας για να αποφεύγεται η σύγκρουση των ηλεκτρονίων με τα μόρια του αέρα. Στην βάση της λυχνίας τοποθετούνται οι ακροδέκτες που συνδέονται εσωτερικά με τα ηλεκτρόδια της λυχνίας. Για εύκολη τοποθέτηση των λυχνιών σε ένα κύκλωμα, κατασκευάζονται βάσεις λυχνιών οι οποίες ακολουθούν ένα συγκεκριμένο τύπο και αριθμό ακροδεκτών και τις βρίσκουμε με τις ακόλουθες ονομασίες, βάση μάγκναλ 11 ποδιών, βάση νοβάλ 9 ποδιών, κτλ.
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]
3. Κατηγορίες λυχνιών
Ανάλογα με τον αριθμό των πλεγμάτων τις λυχνίες τις κατατάσσουμε στις παρακάτω κατηγορίες:
α) Δίοδος λυχνία.
Η δίοδος λυχνία αποτελείται από δύο ηλεκτρόδια την άνοδο και την κάθοδο. Χρησιμοποιείται σαν φωράτρια για ασθενή ρεύματα υψηλής συχνότητας.
β) Τρίοδος λυχνία.
Η τρίοδος λυχνία έχει τρία ηλεκτρόδια, την άνοδο, την κάθοδο και το πλέγμα. Χρησιμοποιείται για την ενίσχυση τάσης - ρεύματος σε ένα μεγάλο φάσμα συχνοτήτων.
γ) Τέτροδος λυχνία.
Η τέτροδος λυχνία αποτελείται από τέσσερα ηλεκτρόδια, την άνοδο, την κάθοδο και δύο πλέγματα. Το ένα πλέγμα ονομάζεται οδηγό πλέγμα και το άλλο προστατευτικό πλέγμα. Χρησιμοποιούνται και αυτές ως ενισχύτριες τάσης - ρεύματος.
δ) Πέντοδος λυχνία.
Η πέντοδος λυχνία αποτελείται από πέντε ηλεκτρόδια, την άνοδο, την κάθοδο, το οδηγό πλέγμα, το προστατευτικό πλέγμα και το ανασταλτικό πλέγμα. Χρησιμοποιούνται και αυτές σε βαθμίδες ενίσχυσης.
ε) Εξαοδικές λυχνίες.
Οι λυχνίες αυτές έχουν έξι ηλεκτρόδια. Χρησιμοποιούνται σε κυκλώματα μίξης σε ραδιοφωνικούς δέκτες.
ζ) Επταοδικές λυχνίες.
Έχουν επτά ηλεκτρόδια και χρησιμοποιούνται για να αντικαταστήσουν δύο αερόκενες λυχνίες. Χρησιμοποιούνται σε κυκλώματα μίξης σε ραδιοφωνικούς δέκτες.
η) Λυχνίες ενδεικτικές.
Χρησιμοποιούνται για την ένδειξη συντονισμού των δεκτών, όπως στα πρώτα ραδιόφωνα που κατασκευάστηκαν.
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτή την εικόνα.]
